مهارت گوش دادن فعال

1. پیش‌داوری و قضاوت زودهنگام

اگر قبل از اینکه حرف طرف مقابل تموم شه، قضاوت کنی یا برچسب بزنی، دیگه نمی‌تونی واقعاً گوش بدی.

مثال:
“بازم داره غر می‌زنه…”
“اون که همیشه اشتباه می‌کنه…”

🔹 چرا مانع گوش دادنه؟ چون ذهن درگیر قضاوت می‌شه، نه درک کردن.

2. پریدن وسط حرف دیگران

وقتی وسط حرف کسی می‌پری، یعنی حرف خودت برات مهم‌تره. این رفتار نشون می‌ده که واقعاً گوش نمی‌دی، فقط دنبال گفتن حرف خودتی.

3. تمرکز روی پاسخ دادن به‌جای فهمیدن

بسیاری از افراد هنگام شنیدن، به‌جای درک پیام، فقط در ذهنشون پاسخ می‌چینن. نتیجه: شنونده‌ای نیستن، فقط منتظر نوبت حرف زدن هستن.

4. حواس‌پرتی محیطی یا ذهنی

مثلاً موبایل، صدای اطراف، فکر درگیر، خستگی یا عجله باعث می‌شن تمرکزت کامل نباشه.

مثال:
در حین صحبت کسی، به نوتیف موبایلت نگاه می‌کنی، هرچند با دقت گوش کنی، ولی ذهن طرف مقابل سیگنال بی‌توجهی می‌گیره.

5. تصورات و فرضیات قبلی

وقتی فکر می‌کنی “من می‌دونم چی می‌خواد بگه”، احتمال داره نذاری طرف حرفش رو کامل بگه یا برداشت اشتباه بکنی.

6. ناتوانی در درک احساسات پشت کلمات

فقط شنیدن واژه‌ها کافی نیست. باید احساس طرف رو هم بفهمی. کسی که می‌گه “خسته‌ام”، ممکنه منظورش “درمونده‌ام” باشه. این نیاز به همدلی داره.

7. زود نصیحت کردن یا راه‌حل دادن

وقتی کسی حرف دلش رو میزنه، دنبال راه‌حل فوری نیست. گاهی فقط می‌خواد شنیده شه. راه‌حل‌ دادن سریع، حس شنیده‌نشدن می‌ده.

مثال:
– “امروز خیلی از رفتار رئیس خسته شدم”
– “خب بی‌خیال! فردا استعفا بده!” ❌

8. زبان بدن نامناسب

اگر تماس چشمی نداشته باشی، دست‌به‌سینه بشینی، ساعتتو نگاه کنی یا به اطراف نگاه کنی، حتی اگه گوش بدی، نشون می‌ده علاقه‌مند نیستی.

9. استرس یا حالت روحی بد خودت

اگه خودت خسته، عصبی یا بی‌حوصله‌ای، احتمال داره نتونی به حرف دیگران درست توجه کنی. شنیدن فعال نیاز به آمادگی ذهنی و آرامش نسبی داره.

10. بیش‌ازحد فکر کردن به تجربه شخصی

گاهی افراد وسط حرف دیگران، یاد تجربه مشابه خودشون می‌افتن و بحث رو به خودشون می‌کشونن.

مثال:
– “پدرم بیمار شده…”
– “اوه منم وقتی پدرم مریض شد، فلان اتفاق افتاد…” ❌
(اینجا تمرکز از گوینده برداشته می‌شه.)